Δείκτης Διαφθοράς 2023: Στον πάτο της Ε.Ε. η Ελλάδα με κρίση κράτους δικαίου
Ντροπιαστική επίδοση της χώρας στον Δείκτη Διαφθοράς 2023, με την Ελλάδα να «κατρακυλά» καταγράφοντας σκορ κάτω από τη βάση. Ειδικότερα, η Ελλάδα βρίσκεται φέτος στην 24η θέση στα 27 κράτη μέλη της ΕΕ και στην 59η μεταξύ 180 κρατών, ανάμεσα στις χώρες με «σοβαρά προβλήματα διαφθοράς».
Για πρώτη φορά τα τελευταία δέκα χρόνια, η χώρα υποχωρεί τόσο πολύ στον Δείκτη Αντίληψης Διαφθοράς. Συγκεκριμένα, με βάση τον Δείκτη Διαφθοράς για το 2023, η Ελλάδα κατέγραψε σκορ 49/100, δηλαδή κάτω από τη βάση.
Η Ελλάδα καταγράφει πτώση τριών βαθμών (49 το 2023 από 52 βαθμούς το 2022) και σημαντική υποχώρηση οκτώ θέσεων (59η το 2023 από 51η θέση το 2022). Πλέον, η χώρα κατατάσσεται στην κατηγορία των χωρών που αντιμετωπίζουν κρίση του κράτους δικαίου.
«Οι συνέπειες από τις φερόμενες παράνομες υποκλοπές επικοινωνιών δημοσιογράφων και πολιτικών της αντιπολίτευσης από την κυβέρνηση, οι επιθέσεις στην ελευθερία του τύπου και η μειωμένη δικαστική ανεξαρτησία συνέβαλαν στην πιο απότομη πτώση του κράτους δικαίου στην Ε.Ε. Οι ανησυχίες αυξάνονται εξαιτίας της υπερβολικής παρέμβασης της κυβέρνησης στο σκάνδαλο των υποκλοπών Predatorgate, με αναφορές για απειλές σε μέλη του ανεξάρτητου ελεγκτικού οργάνου που ερευνά την υπόθεση και για παρεμπόδιση μαρτύρων», αναφέρει χαρακτηριστικά η έκθεση.
Η Ελλάδα είναι η χώρα με τη χειρότερη επίδοση στην Ε.Ε. σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Δείκτη Ελευθερίας του Τύπου (World Press Freedom Index).
Η χρήση SLAPP (Strategic Lawsuit Against Public Participation), για να φιμωθούν οι δημοσιογράφοι είναι συνήθης, εμποδίζοντας τη δυνατότητα των ΜΜΕ να αναφέρουν υποθέσεις διαφθοράς.
Αυτό ενισχύεται από τη συγκέντρωση της ιδιοκτησίας ΜΜΕ σε πρόσωπα με στενούς δεσμούς με την πολιτική ελίτ. Η Ελλάδα έκανε μια πολλά υποσχόμενη κίνηση ιδρύοντας την Εθνική Αρχή Διαφάνειας το 2019, όμως τα μέλη της διοίκησής της επιλέγονται από την κυβέρνηση, γεγονός που επικρίνει η έκθεση.
Ο πρόεδρος της Διεθνούς Διαφάνειας Ελλάδος Γιώργος Χατζηγιαννάκης δήλωσε:
«Για πρώτη φορά μετά από 10 χρόνια παρατηρούμε πτώση της βαθμολογίας της χώρας μας στον Δείκτη Αντίληψης Διαφθοράς, που επηρεάζει αρνητικά και τη συνολική κατάταξή της παγκοσμίως. Ήδη από πέρυσι η Διεθνής Διαφάνεια Ελλάδος προειδοποίησε για τα φαινόμενα περιστολής του κράτους δικαίου, την έλλειψη πρωτοβουλιών για τη βελτίωση της ελευθερίας του τύπου και την αποδυνάμωση των Ανεξάρτητων Αρχών. Για να επιστρέψει η χώρα στην ανοδική πορεία των προηγούμενων ετών, θα πρέπει να σημειωθούν ουσιαστικές παρεμβάσεις, μεταξύ άλλων, για την προστασία των δημοσιογράφων, την ανεξαρτησία των διοικήσεων των Ανεξάρτητων Αρχών και την ενδυνάμωση του κράτους δικαίου. Η Διεθνής Διαφάνεια Ελλάδος προτίθεται να συμβάλλει με κάθε πρόσφορο τρόπο στην επίτευξη των παραπάνω στόχων».
Η Δανία (90 βαθμοί) καταλαμβάνει την πρώτη θέση στον δείκτη για έκτη συνεχόμενη χρονιά, με τη Φινλανδία και τη Νέα Ζηλανδία να ακολουθούν με βαθμολογία 87 και 85, αντίστοιχα.
Η Σομαλία (11 βαθμοί), η Βενεζουέλα (13 βαθμοί), η Συρία (13 βαθμοί), το Νότιο Σουδάν (13 βαθμοί) και η Υεμένη (16 βαθμοί) καταλαμβάνουν τις τελευταίες θέσεις του Δείκτη.
Ο Δείκτης Αντίληψης Διαφθοράς
Από την έναρξη εφαρμογής του το 1995, ο Δείκτης Αντίληψης Διαφθοράς έχει γίνει ο κορυφαίος παγκόσμιος δείκτης διαφθοράς του δημόσιου τομέα.
Ο Δείκτης βαθμολογεί 180 χώρες και περιοχές σε όλο τον κόσμο με βάση την αντίληψη για τη διαφθορά στον δημόσιο τομέα, χρησιμοποιώντας δεδομένα από 13 εξωτερικές πηγές, συμπεριλαμβανομένης της Παγκόσμιας Τράπεζας, του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, ιδιωτικών εταιρειών αξιολόγησης κινδύνου και συμβουλευτικών εταιριών, δεξαμενών σκέψης και άλλων. Οι βαθμολογίες αντικατοπτρίζουν τις απόψεις εμπειρογνωμόνων και επιχειρηματιών.
Η διαδικασία για τον υπολογισμό του Δείκτη Αντίληψης Διαφθοράς επανεξετάζεται τακτικά, ώστε να διασφαλίζεται ότι είναι όσο το δυνατόν πιο ισχυρός και συνεκτικός. Η πλέον πρόσφατη επανεξέτασή του έγινε από το European Commission’s Joint Research Centre το 2017. Όλες οι βαθμολογίες από το 2012 και εφεξής είναι συγκρίσιμες από τον έναν χρόνο στον επόμενο.
