Η Αλήθεια για το Γεωπάρκο της Χίου Μια ευκαιρία βιώσιμης αναγέννησης – όχι εργαλείο χειραγώγησης
Η πρόσφατη δημόσια συζήτηση στις εφημερίδες Καθημερινή και
Αλήθεια Χίου σχετικά με την προοπτική δημιουργίας Γεωπάρκου
UNESCO στη Χίο ανέδειξε, δυστυχώς, έναν τόνο καχυποψίας και
παραπληροφόρησης γύρω από ένα έργο που, αν σχεδιαστεί σωστά,
μπορεί να προσφέρει πολλαπλά οφέλη στο νησί μας.
Ως Αντιπεριφερειάρχης Βορείου Αιγαίου με αρμοδιότητες στους
τομείς Περιβάλλοντος, Καινοτομίας, Βιομηχανίας, Ενέργειας,
Απόδημου Ελληνισμού και Ψηφιακού Μετασχηματισμού και
Διαφάνειας, αισθάνομαι την ανάγκη να τοποθετηθώ δημόσια, με
νηφαλιότητα και τεκμηρίωση, απέναντι σε μια πρωτοβουλία που
μπορεί να αποτελέσει πυλώνα βιώσιμης ανάπτυξης για τη Χίο.
- Τι είναι πραγματικά ένα Γεωπάρκο UNESCO
Ένα Παγκόσμιο Γεωπάρκο UNESCO δεν αποτελεί επενδυτικό ή
επιχειρηματικό σχέδιο, αλλά μια ολοκληρωμένη γεωγραφική
ενότητα όπου η προστασία της γεωλογικής, φυσικής και
πολιτιστικής κληρονομιάς συνδυάζεται με την εκπαίδευση, την
έρευνα και την τοπική ανάπτυξη.
Η φιλοσοφία του στηρίζεται στη συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας
και στη βιώσιμη αξιοποίηση των φυσικών και πολιτιστικών πόρων.
- Γιατί η Χίος έχει τις προϋποθέσεις
Η Χίος διαθέτει μια μοναδική γεωλογική και φυσική ποικιλία,
καθώς και σημαντικά πολιτιστικά στοιχεία που τη καθιστούν
ιδανική για ένταξη στο δίκτυο Γεωπάρκων της UNESCO:
Πλούσια γεωλογικά χαρακτηριστικά, ηφαιστειακά πετρώματα,
σπήλαια και ακτογραμμές μεγάλης επιστημονικής αξίας.
Την παγκοσμίως αναγνωρισμένη Μαστίχα Χίου (άυλη
πολιτιστική κληρονομιά UNESCO).
Τη Νέα Μονή Χίου, Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς.
Ισχυρή βιοποικιλότητα, δίκτυο μονοπατιών, παραδοσιακούς
οικισμούς και ζωντανή τοπική ταυτότητα.
Η δημιουργία Γεωπάρκου μπορεί να αποτελέσει εργαλείο ολιστικής
ανασυγκρότησης μετά τις πρόσφατες πυρκαγιές, προσελκύοντας
επενδύσεις, επιστημονική έρευνα και βιώσιμο τουρισμό.
- Τεκμηριωμένα οφέλη για τις τοπικές κοινωνίες
Η εμπειρία από άλλα εννέα ελληνικά Γεωπάρκα UNESCO (Λέσβου,
Ψηλορείτη, Σητείας, Βίκου-Αώου, Κεφαλονιάς-Ιθάκης, Χελμού-
Βουραϊκού κ.ά.) δείχνει καθαρά ότι:
Δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας σε τοπικό επίπεδο.
Αναπτύσσεται εκπαιδευτικός, περιβαλλοντικός και θεματικός
τουρισμός.
Ενισχύεται η τοπική επιχειρηματικότητα και η προβολή των
προϊόντων.
Προάγεται η περιβαλλοντική εκπαίδευση και η επιστημονική
γνώση.
Τα γεωπάρκα αυτά λειτουργούν υπό δημόσιο ή μη κερδοσκοπικό
καθεστώς, με πλήρη διαφάνεια και αυστηρούς ελέγχους από την
UNESCO και τον ΟΦΥΠΕΚΑ (Οργανισμός Φυσικού
Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής).
- Η σημασία της διαφάνειας και της συμμετοχής
Καμία πρωτοβουλία δεν μπορεί να προχωρήσει χωρίς εμπιστοσύνη
και συνεργασία.
Η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου στηρίζει κάθε αναπτυξιακό σχέδιο
που προάγει την ανοικτή διαβούλευση, τη διαφάνεια και την
κοινωνική συμμετοχή.
Η δημιουργία του Γεωπάρκου Χίου πρέπει να βασιστεί σε:
Δημόσιο διάλογο και ενημέρωση των κατοίκων.
Ενεργό συμμετοχή των τοπικών φορέων και συλλόγων.
Καθαρό πλαίσιο διαχείρισης και ελέγχου.
Μόνο έτσι το εγχείρημα θα έχει νομιμοποίηση, αξιοπιστία και
διάρκεια.
- Όχι “πράσινη βιτρίνα”, αλλά εργαλείο βιώσιμης
ανάπτυξης
Η ένταξη στο δίκτυο Γεωπάρκων UNESCO δεν σημαίνει
εμπορευματοποίηση της φύσης, αλλά επιστημονικά τεκμηριωμένη
προστασία της.
Το Γεωπάρκο δεν αλλάζει ιδιοκτησιακά καθεστώτα, δεν περιορίζει
δραστηριότητες, δεν επιβάλλει νέα τέλη.
Αντίθετα, λειτουργεί ως πλατφόρμα συνεργασίας μεταξύ φορέων,
επιχειρήσεων και πολιτών, προωθώντας την καινοτομία, την
εκπαίδευση και την τοπική οικονομία με σεβασμό στο περιβάλλον.
- Ένα εργαλείο για την “επόμενη μέρα” της Χίου
Η Αμανή και η ευρύτερη Χίος χρειάζονται ένα ολοκληρωμένο
πλαίσιο βιώσιμης αναγέννησης.
Το Γεωπάρκο μπορεί να λειτουργήσει ως καταλύτης για:
Αποκατάσταση καμένων περιοχών με βάση τη γεωοικολογική
τους αξία.
Προστασία από φυσικές καταστροφές μέσω χαρτογράφησης
κινδύνων.
Ανάδειξη τοπικών προϊόντων και επιχειρηματικότητας.
Ενίσχυση της επιστημονικής παρουσίας και της τεχνογνωσίας
στο νησί.
- Συμπέρασμα
Η Χίος δεν έχει την πολυτέλεια να φοβάται την πρόοδο.
Το Γεωπάρκο δεν είναι “επικοινωνιακό τέχνασμα”, αλλά ευκαιρία
για έναν νέο τρόπο ανάπτυξης – συμμετοχικό, πράσινο, σύγχρονο
και διαφανή.
Η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου θα συνεχίσει να εργάζεται με
σοβαρότητα και ανοιχτό πνεύμα, ώστε κάθε τέτοια πρωτοβουλία να
αποφέρει πραγματικά οφέλη στους πολίτες, στην οικονομία και στο
περιβάλλον του τόπου μας.
Με Εκτίμηση,
ΑΝΤΙΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗΣ,
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ, ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ,
ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ, ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
ΑΠΟΔΗΜΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ
ΨΗΦΙΑΚΟΥ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΥ
& ΔΙΑΦΑΝΕΙΑΣ
ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΑΔ. ΜΠΟΥΡΝΙΑΣ
