ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΖΩΝΤΑΝΕΨΕΙ ΞΑΝΑ Η ΒΟΡΕΙΑ ΧΙΟΣ; ΑΝ ΝΑΙ ΠΩΣ;
(μέρος πρώτο)
του Αριστείδη Ζαννίκου
Το ερώτημα προφανώς μπορεί να θεωρηθεί ρητορικό. Το έχει θέσει όμως, και μάλιστα
επιτακτικά, η πρόσφατη καταστροφική πυρκαγιά.
Την απάντηση τη δίνει η ίδια η πικρή και αναμφισβήτητη πραγματικότητα. Αυτή είναι που
πιστοποιεί ότι η Βόρεια Χίος είναι νεκρή εδώ και δεκαετίες. Όπως νεκρή εμφανίζεται
ολόκληρη η ύπαιθρος τόσο της στεριανής όσο και της νησιωτικής Ελλάδας.
Αν γυρίσουμε πίσω το βλέμμα, αν μελετήσουμε τι ακριβώς προκάλεσε το τεράστιο μεταπολεμικό
μεταναστευτικό ρεύμα, (εσωτερικού και εξωτερικού), θα αντιληφθούμε και θα κατανοήσουμε
κάποιες σκληρές αλήθειες.
Το ρημαγμένο (από τη Γερμανική κατοχή και τον εμφύλιο που ακολούθησε) Ελληνικό
Κράτος, προκειμένου να κρατήσει ζωντανά τα χωριά μας, επί χρόνια ξόδεψε τεράστια ποσά
ώστε αυτά να αποκτήσουν οδική πρόσβαση σε αστικά κέντρα, ύδρευση, ηλεκτροφωτισμό
και τηλεφωνικό δίκτυο. Καθιέρωσε επίσης τους θεσμούς του αγροτικού γιατρού και του
αγροτικού διανομέα (ταχυδρόμου).
Δυστυχώς, οι ραγδαίες αλλαγές που συντελέσθηκαν ακολούθως και αφορούσαν την αλλαγή
τρόπου ζωής, παραγωγής και εμπορίου, την εκπαίδευση, την παροχή υπηρεσιών υγείας, τη
διασκέδαση κυρίως δε την επαγγελματική αποκατάσταση πτυχιούχων και μη, ανέτρεψαν πλήρως
τους Κρατικούς σχεδιασμούς των τριών πρώτων μεταπολεμικών δεκαετιών. Τότε ήταν που άρχισε
νέο κύμα μετανάστευσης.
Η εγκατάλειψη των Χωριών από τους κατοίκους τους έλαβε σταδιακά μορφή
χιονοστιβάδας. Τα δημοτικά σχολεία, το ένα μετά το άλλο, άρχισαν να κλείνουν. Όμως, για
κάθε σχολείο που, εξ ανάγκης (από έλλειψη παιδιών) κλείνει, έχει αποδειχθεί ότι, ένα ή
περισσότερα (γειτονικά) χωριά σύντομα «πεθαίνουν». Και όταν ένας οργανισμός πεθάνει
μόνο με «θαύμα» μπορεί να αναστηθεί.
Το άκρως θλιβερό και συνάμα ανησυχητικό είναι ότι το «κακό», ως ανίατη ασθένεια, απλώνεται
ήδη απ’ άκρου σ’ άκρον σ’ ολόκληρη την Πατρίδα μας.
Το 2010 είχαμε 116.000 «πρωτάκια» στα δημοτικά σχολεία όλης της Χώρας. Φέτος θε
έχουμε περίπου 71.000. Δηλαδή 45.000 λιγότερα! Αυτό σημαίνει ότι ολόκληρη η Ελλάδα
αργοπεθαίνει. Και ας μη φαντασθούμε ότι υπεύθυνος είναι μόνο ο κορωνοϊός που, επί τρία χρόνια
(2020-2022), οδήγησε σε λιγότερους γάμους και άρα μειωμένες γεννήσεις. Οι κύριες αιτίες του
φαινομένου είναι άλλες και δύσκολε ιάσιμες.
Τα προγραφέντα δεν σημαίνουν ότι «καταθέτουμε τα όπλα». Ο αγώνας στήριξης της Βόρειας
Χίου πρέπει να δοθεί υπεύθυνα, μεθοδικά και, κυρίως, χωρίς Κομματικές και Παραταξιακές
αντιπαραθέσεις. Θυμίζω ότι, όπως έχει λεχθεί, «χαμένος αγώνας είναι μοναχά αυτός που δεν
δίνεται».
Ας τον δώσουμε λοιπόν όλοι μαζί, χωρίς Κυβερνητικές ή Αντιπολιτευτικές σκοπιμότητες, χωρίς
μεγαλοστομίες και χωρίς ίχνος ιδιοτέλειας και υστεροβουλίας. Ας μη δημιουργήσουμε όμως, έστω
άθελά μας υπερβολικές ελπίδες που ίσως αποδειχθούν φρούδες.
Προηγουμένως, ίσως θα ήταν χρήσιμο να διεξαχθεί ένα ιδιότυπο γκάλοπ. Μια δημοσκόπηση
μεταξύ σωστά επιλεγμένων Χίων, πρώην κατοίκων των Βορειοχώρων που, από ετών,
επέλεξαν την μετοίκηση σε αστικά Κέντρα, π.χ. την πόλη της Χίου, την Αθήνα ή τον Πειραιά.
Να ερωτηθούν και να κληθούν να απαντήσουν ποιοι ήταν οι λόγοι που τους ανάγκασαν να
φύγουν από τις πατρογονικές εστίες.
Ταυτόχρονα να ερωτηθούν αρκετά (άνεργα κυρίως) νέα παιδιά, αγόρια και κορίτσια, με πτυχία ή
απόφοιτοι Λυκείων, υπό ποιες προϋποθέσεις θα αποφάσιζαν να εγκατασταθούν μόνιμα στη Βόρεια
Χίο ασκώντας εκεί κάποιο (και ποιο) επάγγελμα, δημιουργώντας ταυτόχρονα οικογένεια με παιδιά.
Αν οι ειδικοί μπορέσουν να έχουν τέτοιου είδους απαντήσεις στα χέρια τους, οι προτάσεις που θα
κληθούν να διατυπώσουν, για πιθανό ζωντάνεμα της Βόρειας Χίου, ίσως αποδειχθούν ρεαλιστικές,
εφαρμόσιμες και άρα αποτελεσματικές.
Διαφορετικά θα αποτελέσουν ξανά συνήθη ευχολόγια προς αιτιολόγηση της διάθεσης
(ίσως άσκοπης κατασπατάλησης) κρίσιμων εθνικών και ευρωπαϊκών πόρων.
Ας ελπίσουμε και ας ευχηθούμε να μη συμβεί τούτο το τελευταίο. Αν όμως τυχόν συμβεί θα
φέρουν ευθύνες ΑΠΑΝΤΕΣ όσοι σήμερα, Κεντρικά, Περιφερειακά και Τοπικά, κατέχουν
θέσεις λήψης των αναγκαίων και κρίσιμων αποφάσεων.
Σε λίγες μέρες το δεύτερο μέρος τούτου του κειμένου.
Βροντάδος 22-8-2025
