Γνωριμία με τα χωριά του Δ.Δ.Ιωνίας, 2ος σταθμός Κοινή

Η Κοινή είναι ένα μικρό χωριό της νότιας Χίου, σε οδική απόσταση 22 περίπου χιλιομέτρων από την πόλη της Χίου. Παλαιότερα ήταν έδρα ομώνυμης κοινότητας, ενώ σήμερα υπάγεται στο Δ.Δ ΙΩΝΙΑΣ του Δήμου Χίου. Το μεσοσταθμικό υψόμετρο του χωριού είναι 190 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, από την οποία απέχει 2,5 χιλιόμετρα σε ευθεία γραμμή. Η Κοινή βρίσκεται πολύ κοντά σε αρκετά άλλα μικρά χωριά: Κοντινότερα (περίπου ένα χιλιόμετρο) είναι τα Βουνό και Παγίδα, ενώ λίγο νοτιότερα βρίσκονται τα Φλάτσια και τα Πατρικά και ελάχιστα μακρύτερα τα δύο μεγάλα χωριά της περιοχής αυτής του νησιού, η Καλαμωτήκαι τα Νένητα. Η γειτνίαση αυτή σχετίζεται και με το όνομα του χωριού, που προέρχεται από το «κοινή γη των περικειμένων χωρίων» (Ζολώτας). Ακόμα κοντύτερα (περίπου μισό χιλιόμετρο προς τα νότια) βρίσκεται η Μονή Επισκέψεως, γυναικείο μοναστήρι που ιδρύθηκε το 1967.

Η Κοινή είναι ένα από τα 24 Μαστιχοχώρια , όπως γράφει στο βιβλίο που έχει εκδώσει – Η ΚΟΙΝΗ ΤΗΣ ΧΙΟΥ- ο συγγραφέας και Πρόεδρος του τοπικού συμβουλίου Νίκος Μονιώδης όπου αναφέρει μεταξύ άλλων ότι ο πληθυσμός, στα τελευταία 50 χρόνια δεν ήταν περισσότερος από 300-400 κατοίκους, με εξαίρεση την περίοδο της Μικρασιατικής καταστροφής που ήλθαν πολλοί Μικρασιάτες στο χωριό. Σήμερα οι μόνιμοι κάτοικοι με την απογραφή του 2021 είναι 97.

Η Κοινή, αν και μικρό χωριό, αναλογικά με άλλα χωριά της Χίου, από τις αρχές του αιώνα έχει αναδείξει πλήθος επιστημόνων, ειδικά ιατρών,οι οποίοι σπούδασαν κάτω από αντίξοες συνθήκες και μεγάλες στερήσεις. Επίσης είναι και πολλοί Κοινούσοι επιτυχημένοι επιχειρηματίες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.

Η Κοινή είναι Μαστιχοχώρι, δηλαδή ένα από τα 24 χωριά της νότιας Χίου όπου καλλιεργείται το μαστιχόδρνδρο ή μαστιχοφόρος σχίνος (Pistacia lentiscus, var. Chia) από το οποίο εξάγεται η μαστίχα.

Ιστορικά-τοπωνυμικά

Ο κάτοικος της Κοινής ονομάζεται Κοινούσης (και η κάτοικος Κοινούσαινα) στο τοπικό γλωσσικό ιδίωμα, λέξη που έγινε γνωστή από το όνομα του Χιώτη τραγουδιστή Γιώργου Κοινούση. Το χωριό ήταν στοιχειωδώς οχυρωμένο κατά τα πρότυπα των άλλων χωριών-κάστρων (π.χ. τα Μεστά), όπως διαφαίνεται από τα τοπωνύμια «Κουλάς» και «Κάτω Πόρτα». Από τα πολλά μεσαιωνικά τοπωνύμια, φαίνεται ότι υπήρξε τοπικό θρησκευτικό κέντρο κατά τη βυζαντινή περίοδο με πολλούς ναούς, οι περισσότεροι από τους οποίους είναι σήμερα ερειπωμένοι. Η Κοινή είναι ένα από τα χωριά που καταστράφηκαν σχεδόν ολοκληρωτικά από τον μεγάλο σεισμό της Χίου το 1881, οπότε αναφέρεται οτι σκοτώθηκαν οι μισοί κάτοικοί του. Μέσα στο χωριό υπάρχουν οι εκκλησιές Παναγία (Ζωοδόχος Πηγή), `Αγιος Γεώργιος, Ταξιάρχες και `Αγιος Δημήτριος, ενώ έξω από αυτό παλαιά ξωκλήσια του Αγίου Κωνσταντίνου, του Αγίου Ιωάννη, της Αγίας Παρασκευής, του Αγίου Ισιδώρου (με παλιό πύργο), των Αγίων Βικτώρων, δύο του Προφήτη Ηλία, η Παναγιά η Καμπούσαινα, ο `Αγιος Φίλιππος, η Αγία Ειρήνη (ερειπωμένο), η Παναγιά η Δάφνη (προς τα Πατρικά), οι `Αγιοι Απόστολοι, τα Εισόδια, ο `Αγιος Ιωάννης ο Θεολόγος, ο Ταξιάρχης, η Υπαπαντή και ο ναός των Επιλογχίων. Δυτικά του χωριού βρίσκεται η τοποθεσία Μουσταράς με πηγή νερού (όπου και το ένα από τα δύο ξωκλήσια του Προφήτη Ηλία).Επίσης ένα χιλιόμετρο Νοτιοδυτικά του Μουσταρά, ευρίσκεται η τοποθεσία, Νουμάς, με επίσης πηγή νερού και ερειπωμένο πύργο από την εποχή της Μαόνας.

Στην Κοινή γεννήθηκε ο ιεράρχης του 19ου αιώνα Γρηγόριος Κωνσταντινίδης (απεβίωσε το 1856), ο οποίος διετέλεσε μητροπολίτης Χίου και Βιζύης^[1].

Πληθυσμός και οικονομία

Η Κοινή δεν υπήρξε ποτέ στο παρελθόν μεγάλο χωριό, όπως φαίνεται από τις σημειώσεις των περιηγητών, οι οποίοι ανεβάζουν τον πληθυσμό του σε 97 κατοίκους περίπου. Η εξέλιξη του πληθυσμού της Κοινής στις επίσημες απογραφές φαίνεται στον πίνακα.

`Eτος απογραφής	Κάτοικοι
1951	411
1961	387
1971	302
1981	226
1991	280
2001 2011 2021	283 147 97

Οι κάτοικοι της Κοινής ασχολούνται με τη γεωργία.

Ο ενοριακός ναός (η «χωριοεκκλησιά») τιμάται στο όνομα της Ζωοδόχου Πηγής. Το χωριό υπάγεται εκκλησιαστικώς στην αρχιερατική εποπτεία Νενήτων της Ιεράς Μητροπόλεως Χίου, Ψαρών και Οινουσσών.

Ο ταχυδρομικός κώδικας της Κοινής είναι 82102.